POŁOŻENIE:
północna część miasta, w centralnej części obszaru śródmiejskiego, rozciągająca się wokół ulic Mikołowskiej, Szopena i Wielkiej Skotnicy, pomiędzy torowiskiem kolejowym w centrum miasta a zachodnimi dzielnicami
OPIS:
wysoka zabudowa wielorodzinna, głównie jako powojenne bloki mieszkalne 4-11 piętrowe, ale i kilka zespołów kamienic z końca XIX w. oraz domy indywidualne z różnych okresów; dzielnica ma wiele zieleńców, placów zabaw i pawilonów handlowych; zlokalizowane są tu 2 licea, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, gimnazjum, 3 szkoły podstawowe, 6 przedszkoli, 2 biblioteki, 2 cmentarze katolickie, Szpital Miejski, restauracja, bary i knajpy; centralny charakter dzielnicy skupia się głównie przy ulicy Mikołowskiej i przystankach autobusowych nieopodal dworca kolejowego oraz przy wschodniej części ulicy Szopena i Wielkiej Skotnicy
DOJAZD Z CENTRUM:
zbyteczny
W DZIELNICY M.IN.: Szpital Miejski nr 2 z pocz. XX wieku, ul. Mikołowska Liceum Ogólnokształcące 1 im. Kościuszki, ul. Mickiewicza LiceumOgólnokształcące2 im.Powstańców,ul.Mikołowska monumentalistyczny budynek gimnazjum, ul. Górnicza Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Mikołowska stary i nowy cmentarz przy ul. Mikołowskiej budynek "Bauverein" z pocz. XX wieku, ul. Mikołowska osiedle Rymera z końca XIX wieku, ul. Górnicza osiedle Klachowiec z końca XIX wieku, ul. Lompy osiedle socrealistyczne, ul. Armii Krajowej Wzgórze Maazego - punk widokowy ul. Szopena zieleniec przy byłym targu-punkt widokowy, ul. Kwiatowa
O dzielnicy
Charakter
Śródmieście jest dzielnicą osiedli. Można je podzielić na 3 rodzaje: kamienice, wille i blokowiska. Jeśli nie liczyć kilku ostałych jeszcze starych domów, to kamienice z przełomu XIX i XX w. stanowią najstarszą zabudowę Śródmieścia. Są one zlokalizowane w dwóch osiedlach - Klachowcu i Rymerze oraz wzdłuż ul. Katowickiej. Stare wille i inne domy jednorodzinne z początku XX w., w tym dobre przykłady modernizmu, znajdują się głównie obok Klachowca przy ul. Wojska Polskiego i na szczycie wzgórza przy ul. Stalmacha, ale także przy ul. Prusa. Nowsze domy jednorodzinne znajdują się w zachodniej części dzielnicy przy ul. Wielka Skotnica i Moniuszki. Pierwsza zabudowa blokowa powstała przy ul. Szopena i Armii Krajowej (Osiedle Szopena 1), ul. Stalmacha (Osiedle Szopena 2) i ul. Wielka Skotnica (Osiedle Szopena 3), a poza tym przy ul. Mickiewicza, Mikołowskiej oraz Różyckiego. Najbardziej śródmiejski charakter posiada wschodnia część dzielnicy, przy torowisku odgradzającym je od Starego Miasta, pomiędzy ulicami Armii Krajowej, a Katowicką i Oświęcimską. Najbardziej wielkomiejską, najstarszą i mającą charakter spajający dzielnicę ulicą jest ul. Mikołowska.
Historia
Teren dzisiejszego Śródmieścia nazywano kiedyś Zapłociem i Kozińcem, a oba te obszary dzielił potok płynący wzdłuż ul. Wyspiańskiego, a następnie przy Kościele Mariackim na Starym Mieście, gdzie pozostał po nim wyraźny ślad w rzeźbie terenu. Zapłocie znajduje się po jednej stronie potoku wokół dzisiejszej ul. Szopena, a Koziniec po drugiej wokół dzisiejszej ul. Mickiewicza. Nazwa Zapłocie (Zapłoty) pochodzi od obszaru leżącego za ogrodzeniem miasta, a Koziniec prawdopodobnie od miejsca mniej atrakcyjnego pod uprawę, bardziej górzystego, gdzie wypasano kozy. Obszar dzisiejszego Śródmieścia przez długi czas był prawie niezabudowany, poza usytuowanymi tu z uwagi na uciążliwe sąsiedztwo rzeźnią, cegielnią i tartakiem oraz nielicznymi starymi chatami przy zmierzających do Starego Miasta dróg. Taką drogą od dawna była dzisiejsza ul. Mikołowska, która pełniła też funkcję dużej skotnicy, czyli szlaku którym pędzono bydło na sprzedaż. Skotnica ta, jak wskazuje mapa z 1590 r., była o wiele większa niż biegnąca wzdłuż dzisiejszej ul. Wielka Skotnica i prowadziła wprost przez dzisiejsze torowisko i Plac Wolności do mostu na Czarnej Przemszy - stąd do tej pory oddzielone torami ul. Mikołowska i Szymanowskiego wydają się biec w jednej linii. Zabudowa mieszkalna Mysłowic wyszła poza obręb Starego Miasta dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy zmusił do tego brak wolnych działek budowlanych. Pierwszym inwestorem na tym terenie była kopalnia "Mysłowice", która zbudowała dla pracowników osiedla Rymera i Klachowiec. Budynki mieszkalne postawiła też dyrekcja kolei - przy Klachowcu, pomiędzy ul. Katowicką a Oświęcimską. Założona w 1909 r. spółdzielnia mieszkaniowa wybudowała też swoje budynki, a wśród nich jeden z największych w owych czasach budynek mieszkalny ze 102 mieszkaniami, jakim jest "Bauverein" przy ul. Mikołowskiej. Swoje domy, w postaci willi stawiali też inwestorzy prywatni. Na lata 60-te i 70-te XX w. przypada okres wyjątkowo intensywnej zabudowy całego Śródmieścia, która zaskutkowała powstaniem wielopiętrowych osiedli i ukształtowaniem się obecnego wyglądu dzielnicy. Śródmieście na starej mapie
Śródmieście sąsiaduje ze Starym Miastem, Słupną, Ćmokiem, Janowem Miejskim i Bończykiem. Jego obszar od wschodu i południa zamyka torowisko kolejowe i zakłady przemysłowe przy ul. Miarki, a od zachodu i północy ul. Moniuszki i tereny dawnego Ogrodnictwa na Bończyku. W skład Śródmieścia wchodzą ulice:
- Armii Krajowej
- Działkowa (wschodnia część do ul. Moniuszki)
- Górnicza
- Katowicka (południowa część do ul. Bytomskiej)
- Kilińskiego
- Kwiatowa (wschodnia część do ul. Moniuszki)
- Lompy
- Miarki
- Mickiewicza
- Mikołowska (wschodnia część do ronda)
- Moniuszki
- Morcinka
- Nowowiejskiego
- Okrzei
- Oświęcimska (północna część do ul. Górniczej)
- Prusa (wschodnia część do dla niej poprzecznej)
- Reymonta
- Robotnicza
- Różyckiego
- Słupecka
- Sowińskiego
- Stalmacha
- Staszica
- Szopena (wschodnia część do ul. Moniuszki)
- Szpitalna
- Wielka Skotnica (wschodnia część do ul. Moniuszki)
- Wojska Polskiego
- Wysockiego
- Wyspiańskiego